مقدمه:
زلزله از پديده هاي طبيعي بوده كه درطول تاريخ حيات بشر بارها انسان را به وحشت انداخته و باعث تخريب شهرها و روستاها، همراه با تلفـات انسـاني شـده اسـت. در راسـتاي عـزم ملـي و برنامه هاي دولت براي كـاهش خسـارات وارده ايـن پديـده دهشـتناك، نقـش مـؤثر و سـازنده “آيين نامه طراحي ساختمان ها در برابر زلزله” در تـرويج سـاخت و سـاز ايمـن بـر هـيچ كـس پوشيده نيست.
گذشت چند سال از تصويب و اجراي ويرايش سوم استاندارد 2800 ايران و وقوع زمين لرزه هاي شديد در ايران و ساير نقاط جهان، موجب شد تغييراتي در آيين نامه هاي طراحي ساختمان در مقابل زلزله به وجود آيد كه در اين رويكرد، بازنگري و اصلاح ويرايش هاي مختلف اين آيین نامه ها را نيز اجتناب ناپذير مي سازد.
به همين جهت تجديدنظر و بازنگري اين آیين نامه در هر پنج سال بايد صورت پذيرد و كليه فعاليت هاي مطالعاتي و بررسي هاي علمي و فني در اين خصوص با هدف »به روزرساني آيين نامه متناسب با روش هاي تحليل، طراحي و ساخت و ساز كشور با در نظر گرفتن خطرات ناشي از وقوع حوادث، همچنين با بهره گيري از پيشرفت هاي علمي، دستاوردهاي مطالعاتي- تحقيقاتي بومي و جهاني» طراحي و برنامه ريزي شود. در ويرايش چهارم با گذراندن يك تجربه كاري، سياست هاي اجرايي زير براي انجام مراحل مختلف بازنگري در نظر گرفته شد.
- ابهام زدايي و پاسخ به سؤالات كليه طراحان و مهندساني كه از سال 1386 با ويرايش سوم اين آيين نامه محاسبات و تحليل و طراحي سازه هاي مقاوم در برابر زلزله را انجام داده اند.
- استفاده از دستاوردهاي مطالعاتي و پژوهشي انجام گرفته توسط محققان و استادان درخصوص مسائل خاص مربوط به وضعيت لرزه خيزي و ساخت و ساز كشور
- لحاظ كردن تغييرات لازم در مباحث مختلف آيين نامه با توجه به افزايش دانش و فناوري علـم زلزلـه شناسـي و مهندسـي زلزلـه در سـطح جهـان بـا بهـره گيـري از آیين نامه هاي معتبر زلزله
رئوس برنامه عمل بازنگري ويرايش چهارم به شرح زير تنظيم گرديد:
- بررسي تحقيقات و مطالعات انجام شده داخلي و جمع آوري مطالب آن ها
- جمع آوري ديدگاه هاي اعضاي كميته اجرايي و كميته دائمي
- تهيه پيش نويس ويرايش چهارم آيين نامه توسط كميته هماهنگي
- نظرخواهي از استادان، محققان و جامعه مهندسي كشور درخصوص پيش نويس
- اعمال نظريات اصلاحي در صورت نياز
- طرح پيش نويس تهيه شده در كميته دائمي براي تصويب
- طرح پيش نويس تهيه شده در كميته ملي استاندارد براي تصويب
- طرح پيش نويس تهيه شده در ساير مراجع قانوني براي تصويب
برنامه بازنگري متن آيين نامه براي تدوين ويرايش چهارم آن از سال 1388 آغاز گرديد. در اجراي اين دوره از بازنگري آيين نامه، به منظور تدقيق در تصميم گيري پس از برگزاري جلسات متعدد، اركان اصلي ساختار براي تدوين ويرايش جديد در خصوص چگونگي انجام وظايف رسيدگي بـه مباحث آيين نامه به گونه زير، مورد تصويب قرار گرفت.
- كميته دائمي بازنگري متشكل از 37 نفر از استادان و متخصصان
- كميته اجرايي متشكل از 21 نفر منتخب كميته دائمي
- كميته هماهنگي متشكل از 3 نفر منتخب كميته اجرايي
- كارگروه ها (شامل كارگروه هاي: 1- پهنه بندي خطـر زلزلـه، 2- طيـف و طبقـه بنـدي زمین، 3-ناپايـداري هـاي زمین ، 4- روش هـاي تحلیل، 5- اعضـاي غيـر سـازه اي، 6- سـازه هـاي غیرساختماني، 7- ساختمان هاي با مصالح بنايي و 8- اتصالات فولادي(
محتواي اين بازنگري در زمينه هاي مختلف قابل بررسي است. از جملـه مـي تـوان بـه تغييـرات اساسي دراصلاح ساختار مطالب موجود به گونه اي رساتر و واضح تر، به روز نمودن مطالـب علمـي بر اساس نتايج تحقيقات علمي و آیين نامه هاي معتبر طراحي ساختمان ها در مقابل زلزله و رفع نارسايي هايي كه طي سال ها استفاده از ويرايش سوم مشخص شده بود، اشاره نمود.
پس از برگزاري جلسات متعدد كميته هاي دائمي، اجرايي و هماهنگي، موضـوعات بـازنگري در تهيه ويرايش چهارم بر اساس بازخوردهاي علمي و اجرايي ويـرايش سـوم و همچنـين آخـرين دستاوردهاي علمي- تحقيقاتي به شرح زير شناسايي و مستقيم و غيرمستقيم در ايـن ويـرايش مورد استفاده قرار گرفت:
- توجه به سادگي و گويايي ضوابط استاندارد
- به روزرساني پهنه بندي خطر نسبي زلزله
- اصلاح طيف پاسخ طراحي
- اصلاح طبقه بندي نوع زمين
- اصلاح ضوابط مربوط به مسائل ناپايداري هاي زمين
- ارائه ضوابط لرزه اي براي طراحي شالوده ها
- ارائه روش هاي ساده شده تحليل براي سازه هاي داراي هندسه ساده در كنار تدقيق روش هاي فعلي
- معرفي روش تحليل استاتيكي غير خطي به عنوان يكي از روش هاي تحليل
- اصلاح و به روزرساني جدول ضريب رفتار
- معرفي سيستم هاي جديد باربر لرزه اي
- اصلاح ضوابط مربوط به زمان تناوب
- اصلاح ضوابط مربوط به ديافراگم ها و المان هاي جمع كننده نيرو
- توجه به وضعيت لرزه خيزي و اهميت ساختمان ها در طبقه بندي آن ها
- ارائه ضوابط لرزه اي براي اعضاي غير سازه اي نظير اجزاي معماري، مكانيكي و الكتريكي
- ارائه ضوابط تكميلي طرح لرزه اي براي سازه هاي غير ساختماني
- ارائه ضوابط براي اندركنش سازه و خاك در طراحي لرزه اي
- اصلاح ضوابط مربوط به ساختمان هاي بنايي
- بررسي و اصلاح ضوابط مربوط به اتصالات گيردار تير I شكل به ستون جعبه ای
به منظور دستيابي به اهداف مورد نظر و براسـاس برنامـه هـاي مصـوب، گـردش كـار بـازنگري ويرايش چهارم آييننامه به شرح زير تعريف گرديد:
- تشكيل كارگروه هاي تخصصي با توجه به اولويت هاي بازنگري
- بررسي نتايج كارهاي اجرايي در جلسات گروه هاي كاري، جمع بنـدي و ارائـه پيشـنهاد بـه كميته هماهنگي
- بررسي نتايج اقدامات انجام گرفته توسط كارگروه ها در كميته هماهنگي
- جمع بندي فعاليت هاي انجام شده مورد تصويب كميته همـاهنگي و ارائـه آن هـا بـه كميتـه اجرايي
- تهيه پيشنويس اوليه ويرايش چهارم
- نظرخــواهي گســترده از اســتادان، محققــان، متخصصــان و جامعــه علمــي و مهندســي سراسركشور در خصوص پيشنويس تهيه شده
- اعمال اصلاحات لازم بر اساس نظريات و پيشنهادهاي واصله مورد تصويب در كميتـه هـاي مربوط
- تهيه پيشنويس نهايي و تائيد و تصويب نهايي آن توسط كميته اجرايي
- تصويب پيشنويس نهايي توسط كميته دائمي
فهرست عناوین:
1- کلیات
2- حرکت زمین
3- ضوابط طراحي لرزه اي سازه هاي ساختماني
4- ضوابط طراحي لرزه اي اجزاي غيرسازه اي
5- ضوابط طراحي لرزه اي سازه هاي غير ساختماني
6- الزامات ژئوتكنيكي
7- ضوابط ساختمان هاي با مصالح بنايي كلافدار
پيوست :1درجه بندي خطر نسبي زلزله در شهرها و نقاط مهم ايران
پيوست :2راهنماي انجام تحليل غيرخطي
پيوست :3اثر P-Δ
پيوست :4ديافراگم ها
پيوست :5اندركنش خاك و سازه
دانلود پیوست ششم استاندارد 2800
دانلود اصلاحیه اول استاندارد 2800 ویرایش 4
دانلود اصلاحیه دوم استاندارد 2800 سال 1399
دانلود اکسل چک لیست اجرایی پیوست ششم استاندارد 2800
دانلود نقشه های اجرایی وادار ساختمان ها مطابق با پیوست ششم استاندارد 2800
دانلود کامل پیش نویش ویرایش پنجم آئین نامه طراحی ساختمانها در برابر زلزله (استاندارد 2800)