مقدمه:
انجام مطالعات پدافند غیرعامل به منظور شناخت تهدیدات و تدوین تهدید مبنا، بررسی آسیب پذیری های زیر ساخت ها، اماکن و تأسیسات و ارائه راهکارهایی به منظور مصون سازی و پایداری می باشد. تهدیدات از تنوع و پیچیدگی زیادی برخوردار هستند و مهندسین با تخصص های مختلف برای انجام طراحی ساختمان و تأسیسات باید قابلیت های لازم را با آموزش و بهره گیری از اسناد بالادستی پدافند غیر عامل در خود ایجاد نمایند. اجرای الزامات و ملاحظات پدافند غیرعامل موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی ساختمان ها تأسیسات و تجهیزات حیاتی حساس و مهم کشور در مقابل تهدیدات غیر طبیعی ایجاد شده توسط دشمن می گردد.
این امر باعث تداوم اداره کشور و فعالیت های ضروری و کاهش آسیب پذیری زیر ساخت ها، اماکن، تأسیسات و تجهیزات مهم کشور در زمان وقوع تهدید می گردد. این مبحث اختصاص به ضوابط پدافند غیرعامل در ساختمان ها دارد و طراحان مجریان و ناظرین اجرای پروژه های ساختمانی موظف به رعایت الزامات و ملاحظات پدافند غیر عامل مطابق با ضوابط مندرج در این مبحث می باشند.
این مبحث مشتمل بر هفت فصل به شرح زیر می باشد:
- فصل اول شامل کلیات دامنه کاربرد مبحث تعریف مفاهیم بنیادی در خصوص پدافند غیرعامل و کارکرد آن در مقررات ملی ساختمان می باشد. در این فصل ساختمان ها برمبنای نوع کاربری تعداد ساکنین زیر بنا تعداد طبقات و ارزش سرمایه های داخل آن به پنج گروه تقسیم شده اند و سطوح مختلف بار انفجار و حداقل سطوح عملکرد سازه ای اجزای ساختمان ها برای گروه های مختلف ساختمانی ارائه شده است.
- فصل دوم به بررسی ملاحظات پدافند غیرعامل در طراحی معماری و محوطه ساختمان ها و مجموعه های زیستی می پردازد.
- در فصل سوم به انواع انفجار امواج ناشی از آن و مشخصه های این امواج و فشار ناشی از انفجار بر سازه پرداخته شده است.
- در فصل چهارم مشخصات مکانیکی مصالح در برابر بار انفجار و سامانه های سازه ای مقاوم در برابر انفجار معرفی شده اند.
- فصل پنجم شامل روش های تحلیل و طراحی سازه ها در برابر بارهای ناشی از انفجار می باشد. روش های تحلیل دینامیکی غیر خطی و استانیکی معادل جهت تحلیل اعضای سازه معرفی شده و معیارهای پذیرش اعضا با توجه به سطوح عملکرد ارائه شده است.
- در فصل ششم انهدام پیشرونده و روش های طراحی سازه در برابر آن به عنوان جایگزینی برای طرح در مقابل انفجار بررسی شده است.
- در فصل هفتم نیز ملاحظات تأسیسات مکانیکی و برقی در حوزه پدافند غیر عامل آورده شده اند.
موارد شمول فصل های فوق برای گروه های ساختمانی مطابق جدول ۲۱-۱-۲ این مبحث می باشد.
با توجه به جدید بودن مبحث و لزوم ارزیابی بازخورد آن در جامعه مهندسی، پس از اتمام دوره آزمایشی موارد شمول آن مورد ارزیابی و تجدید نظر قرار خواهد گرفت.
از آنجا که ضوابط کمی این مبحث برای اولین بار تدوین و ارائه گردیده است. بی تردید دارای نواقص و کاستی هایی است و از مهندسان و محققان محترم تقاضا میشود تا نظرات ارزنده و سازنده خویش را جهت بررسی و اعمال در ویرایش بعدی در اختیار این کمیته قرار دهند.
فهرست عناوین:
٢١-١- کلیات
٢١-٢- ملاحظات معماری و محوطه
٢١-٣- بارهای ناشی از انفجار
٢١-٤- مشخصههای مکانیکی مصالح و سامانههای سازه ای
٢١-٥- روشهای تحلیل و طراحی سازه ها
٢١-٦- انهدام پیشرونده
٢١-٧- ملاحظات تأسیسات برقی و مکانیکی