مقدمه:
مبحث دهم مقررات ملی ساختمان مربوط به طرح و اجرای ساختمان های فولادی است و هدف آن ارائه حداقل ضوابط و مقرراتی است که با رعایت آن ها شرایط ایمنی قابلیت بهره برداری و پایایی سازه های موضوع این مبحث فراهم می شود.
با توجه به تجارب و تحقیقات روزافزون و نیز پیشرفت های به وجود آمده در همه علوم و فنون مهندسی، امروزه تغییرات پیوسته ای در تمام شاخه های مهندسی در حال رخداد است. روش های طراحی و اجرای ساختمان های فولادی نیز از این تغییرات بی بهره نبوده و بازنگری ویرایش قبلی این مبحث اجتناب ناپذیر است.
ویرایش حاضر ویرایش پنجم این مبحث بوده و هدف از آن به روز کردن ضوابط و مقررات بر اساس آخرین ویرایش آیین نامه های معتبر دنیا آسان سازی استفاده و رفع برخی ابهامات و کمبودهای ویرایش قبلی بوده است. همچنین علائم و اختصارات به کار رفته در این مبحث به نحوی انتخاب شده است که هماهنگ با علائم و اختصارات متحد الشکل مورد تائید سازمان بین المللی استاندارد ISO بوده و واژه ها و عناوین نیز هماهنگ با سایر مباحث مقررات ملی ساختمان و سایر آئین نامه های ملی در این زمینه باشد.
الزامات و مقررات این مبحث شامل تعاریف، چهار فصل اصلی به شرح زیر و شش پیوست است.
- الزامات عمومی (فصل ۱۰-۱)
- الزامات طراحی (فصل ۱۰-۲)
- الزامات طراحی لرزه ای (فصل10-3)
- الزامات ساخت نصب و کنترل (فصل10-4)
تغییرات این ویرایش نسبت به ویرایش قبلی چشمگیر بوده و مهم ترین آن ها به شرح زیر است:
- اضافه شدن بخش تعاریف به مبحث
- ارائه الزامات حالت های حدی مقاومت به دو روش، ضرایب بار و مقاومت (LRED) و مقاومت مجاز (ASD) لازم به توضیح است که چون در هر دو روش مورد اشاره، برای محاسبه مقاومت های اسمی از یک رابطه استفاده شده و تفاوت در روش فقط به نحوه اعمال ضرایب اطمینان در طراحی مربوط می شود، در نتیجه حجم مطالب مبحث تغییر قابل توجهی نداشته ضمن اینکه همانند برخی آیین نامه های معتبر امکان طراحی براساس روش مقاومت مجاز نیز فراهم شده است.
- اضافه شدن استانداردهای مورد تائید تحت عنوان پیوست یک
- اضافه شدن الزامات حفاظت در برابر آتش تحت عنوان پیوست شش
- تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی اعضا برای حالت های حدی مقاومت
- اضافه شدن الزامات طراحی اعضای با اجزای لاغر برای کاربردهای غیر لرزه ای
- اضافه شدن الزامات طراحی تیرهای لانه زنبوری با سوراخ های شش ضلعی برای کاربردهای غیر لرزه ای تحت عنوان پیوست پنج
- تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی اعضای با مقطع مختلط برای دو نوع عملکرد مختلط کامل و ناقص
- تكميل الزامات حالت های حدی بهره برداری به ویژه کنترل ارتعاش (لرزش)
- تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی لرزه ای
- اضافه شدن الزامات لرزه ای قاب های خمشی خربایی ویژه
- اضافه شدن الزامات لرزه ای سیستم کنسولی فولادی ویژه
- اضافه شدن الزامات لرزه ای مهاربندهای چند ردیفی در یک طبقه
- اضافه شدن الزامات لرزه ای مهاربندهای کمانش تاب
- اضافه شدن الزامات لرزه ای دیوارهای برشی فولادی ویژه
- اضافه شدن الزامات لرزه ای قاب های خمشی مختلط ویژه
- اضافه شدن الزامات لرزه ای قاب های مهاربندی شده همگرای مختلط ویژه
- اضافه شدن الزامات لرزه ای قاب های مهاربندی شده و اگرای مختلط
- اضافه شدن الزامات لرزه ای دیوارهای برشی مختلط ویژه
- تکمیل و به روز شدن الزامات اتصالات گیردار پیش تأیید شده
- اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال پیچی با جفت سپری
- اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال تیر با مقطع کاهش یافته و دیافراگم عبوری از ستون
- اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال تقویت نشده جوشی و دیافراگم عبوری از ستون
- اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال تیر با بال پهن شده و دیافراگم عبوری از ستون اضافه شدن الزامات روش تأیید اتصالات گیردار
- اضافه شدن الزامات روش تأیید مهاربندهای کمانش تاب
- تکمیل و به روز شدن الزامات ساخت نصب و کنترل با توجه به شرایط و امکانات موجود.
دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان امیدوار است با توجه به جامعیت و به روز بودن الزامات مبحث و سهولت کاربرد آن در نرم افزارهای مهندسی متداول طراحی سازه های فولادی هر چه بیشتر استاندارد و یکنواخت شده و نقش موثری در ارتقای کیفیت سازه های فولادی داشته باشد.
فهرست عناوین:
1- تعاریف
2- الزامات طراحی
3- الزامات طراحی لرزه ای
4- الزامات ساخت، نصب و کنترل
پیوست ۱- فهرست استانداردهای معتبر مصالح سازه های فولادی مورد تایید
پیوست ۲- ضریب طول موثر اعضای فشاری
پیوست ۳- تحلیل مرتبه دوم از طریق تحلیل الاستیک مرتبه اول تشدید یافته
پیوست۴- الزامات اعضای کششی با اتصال لولایی با استفاده از تسمه لولا شده با خارمغزی یا تسمه سرپهن
پیوست ۵-الزامات طراحی تیرهای لانه زنبوری باسوراخ های شش ضلعی
پیوست۶- حفاظت در برابر آتش