مقدمه:
گستردگي مطالعات خاكشناسي، نياز به مطالعه خاك با اهداف، عمـق و دامنـه متفـاوت ماننـد مراحـل تفصـيلي دقيـق، تفصيلي، نيمه تفصيلي و اجمالي و نياز به مطالعه خاك در اكثر طرح هاي سرمايه گذاري كشور، ايجاد انسـجام و همـاهنگي در نظـام مطالعات دستگاه هاي اجرايي و مشاوران بخش خصوصي به منظور رعايـت اسـتانداردها و ارتقـاء كيفيـت مطالعـات، سـهولت در امـر تشكيل، بهسازي و تكميل بانك داده هاي ملي خاك؛ استفاده از تجهيزات و فن آوري هاي جديد و به كـارگيري روش هـاي نـوين در انجام مطالعات ياد شده را ضرورتي اجتناب ناپذير مي نمايد.
يكي از مراحل اساسي شناخت و ارزيابي خصوصيات خاك، انجام تجزيه هاي فيزيكي، شيميايي و كاني شناسي نمونه هاست. بديهي است كه هدف نمونه برداري و نحوه استفاده از نتايج آزمايشگاهي نقش تعيين كننده اي در انتخاب روش هاي آزمايشگاهي دارد.
بعنوان نمونه شناخت خصوصيات مختلف فيزيكي و شيميايي نمونه هاي خاك در طرح هاي كشاورزي، سدسازي، احداث راه و فرودگاه، شهرسازي و نظاير آنها امري ضروري است، اما نوع خصوصيات مورد نظر و روش هاي اندازه گيري (تجزيه هاي آزمايشگاهي) هريك از آن ها براي كاربري هاي ياد شده متفاوت مي باشد.
اين نشريه با عنوان “دستورالعمل تجزيه هاي آزمايشگاهي براي مطالعات خاكشناسي” با هدف ارائه مناسب ترين روش هاي ارزيابي خصوصيات مختلف فيزيكي، شيميايي و كاني شناسي نمونه هاي خاك و آب براي كاربرد در مطالعات خاكشناسي ايران و ايجاد هماهنگي در انتخاب روش هاي استاندارد، كنترل كيفيت و تضمين كيفيت، صحت و دقت داده ها و سهولت اندازهگيري ها در آزمايشگاه هاي خاك و آب بخش دولتي و آزمايشگاه هاي بخش خصوصي در شش فصل به شرح زير تهيه گرديده است:
- فصل اول به روش هاي نمونه برداري صحرايي و آماده سازي نمونه ها در آزمايشگاه اختصاص دارد.
- فصل دوم تجزيه هاي فيزيكي خاك را ارائه مي نمايد.
- فصل سوم و چهارم به تجزيه هاي شيميايي نمونه هاي خاك و آب مي پردازد.
- فصل پنجم نيز به تشريح روش تعيين كاني هاي رسي و ميكرومورفولوژي خاك اختصاص داده شده است.
- فصل ششم (ضمائم) به معرفي روش هاي جايگزين براي برخي اندازه گيري هاي خاك و آب با توجه به محدوديت هاي آزمايشگاه هاي فعال در اين زمينه در شرايط موجود بر اساس دستورالعمل هاي مؤسسه تحقيقات خاك و آب پرداخته است.
فهرست عناوین:
1- نمونه برداری و آماده سازی نمونه ها
2- تجزیه های فیزیکی خاک
3- تجزیه های شیمیایی خاک
4- تجزیه های شیمیایی آب های سطحی و زیر زمینی
5- کانی های رسی و میکرومورفولوژی
6- ضمائم
